Inwestowanie w segment małych spółek od lat przyciąga inwestorów szukających wyższych stóp zwrotu i większej dynamiki wzrostu. Beta ETF sWIG80TR to fundusz notowany na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, który pozwala łatwo uzyskać ekspozycję na 80 najmniejszych spółek z głównego rynku GPW. Dzięki temu instrumentowi nie musisz samodzielnie analizować dziesiątek firm – wystarczy jeden zakup, by stać się pośrednim współwłaścicielem szerokiego portfela polskich przedsiębiorstw.
W ostatnich latach ETF-y na polskie indeksy, takie jak mWIG40TR czy WIG20TR, zyskały dużą popularność co pokazują zmiany wielkości aktywów w ostatnich latach.
Indeksy te są wskaźnikami giełdowymi, które mierzą wyniki odpowiednio 40 średnich oraz 20 największych spółek notowanych na warszawskiej giełdzie z uwzględnieniem wypłacanej dywidendy (stąd oznaczenie TR). Dzięki temu pokazują one rzeczywisty łączny zwrot z inwestycji dla posiadaczy akcji wchodzących w skład indeksu.
ETF na sWIG80TR uzupełnia tę ofertę, umożliwiając inwestorom pełne odwzorowanie polskiego rynku akcji – od największych po najmniejsze spółki. To narzędzie dla osób, które chcą korzystać z potencjału wzrostowego małych firm, ale jednocześnie uniknąć ryzyka związanego z pojedynczymi inwestycjami.
Czym jest indeks sWIG80TR?
Indeks sWIG80TR (Total Return) obejmuje 80 najmniejszych spółek z głównego rynku GPW, które nie wchodzą w skład indeksów WIG20 ani mWIG40. Oznaczenie „TR” (Total Return) jest bardzo istotne – oznacza, że indeks uwzględnia nie tylko zmiany cen akcji, ale także reinwestowane dywidendy. Z punktu widzenia inwestora to rozwiązanie korzystne podatkowo, bo podatek od zysków kapitałowych płacimy dopiero przy sprzedaży ETF, a nie przy każdej wypłacie dywidendy.
Poniżej prezentujemy jak wyglądałaby inwestycja w ETF na indeks sWIG80TR (uwzględniający dywidendy) w porównaniu do indeksu sWIG80 (bez dywidend) od początku jego powstania. Widzimy, że pierwsze 10 lat nie było dość spektakularne, jednak od 2020 roku inwestycja w małe spółki z polskiego rynku przyniosłaby całkiem przyzwoitą stopę zwrotu. Różnica między indeksem cenowym a total return jest znaczna i pokazuje ile “ważą” dywidendy w wycenie całego indeksu.
Warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych cech tego indeksu:
- Skład portfela indeksu sWIG80TR jest aktualizowany kwartalnie, co pozwala na bieżąco odzwierciedlać zmiany w strukturze rynku.
- Każda spółka może mieć maksymalnie 10% udziału w indeksie, co ogranicza ryzyko koncentracji na pojedynczych firmach. Z indeksu wykluczane są także najmniejsze spółki – należące do 25% firm o najniższej kapitalizacji giełdowej. Nie znajdą się w nim również spółki notowane równolegle na innych rynkach ani te, których wartość rynkowa jest zbyt duża w porównaniu z typowymi spółkami z indeksu mWIG40. W przypadku, gdy wartość spółki w indeksie przekroczy 10%, to jest ona redukowana do wymaganych 10% podczas kolejnej, kwartalnej rewizji indeksu
- Na dzień dzisiejszy indeks obejmuje spółki z 43 branż i 28 sektorów gospodarki, co zapewnia bardzo szeroką dywersyfikację.
- Na przestrzeni lat w indeksie pojawiało się wiele różnych firm, co stanowi naturalną selekcję i eliminuje spółki, które nie spełniają kryteriów kapitalizacji ani płynności (odpowiedniego wolumenu obrotów na giełdzie w ostatnich 12 miesiącach).
Koncentracja indeksu sWIG80TR
Indeks sWIG80TR wykazuje wyraźną koncentrację zarówno pod względem udziałów poszczególnych spółek, jak i sektorów, co istotnie wpływa na jego charakter i ryzyko inwestycyjne. Największa spółka w indeksie, Asseco, odpowiada za ponad 5% jego wartości, a łączny udział dziesięciu czołowych podmiotów przekracza 28%, mimo że cały indeks obejmuje aż 80 spółek. Taka struktura sprawia, że zmiany kursu akcji kilku największych przedsiębiorstw mają szczególnie duży wpływ na poziom indeksu.
Równie silna jest koncentracja sektorowa – oprogramowanie, materiały budowlane, sprzedaż nieruchomości oraz biotechnologia mają łącznie ponad 34% udziału w indeksie. Pozostałe branże mają znacznie mniejszy wpływ na notowania sWIG80TR, co ogranicza dywersyfikację i podkreśla znaczenie liderów oraz głównych sektorów gospodarki w długoterminowej ocenie indeksu.
Częstotliwość zmian w składzie indeksu
Zmiany w składzie indeksu sWIG80TR zachodzą regularnie według ustalonego harmonogramu:
- Kwartalne korekty: Po sesji w trzeci piątek czerwca, września i grudnia przeprowadzane są korekty kwartalne. Wówczas aktualizowany jest skład indeksu na podstawie najnowszych danych o kapitalizacji i płynności spółek.
- Roczna rewizja: Najważniejsza, pełna rewizja indeksu odbywa się po sesji w trzeci piątek marca. Wtedy dokonywany jest szczegółowy przegląd i ewentualne większe zmiany w składzie indeksu.
- Dodatkowe zmiany: W przypadku nadzwyczajnych wydarzeń (np. fuzji, przejęć, upadłości spółek) możliwe są również zmiany poza regularnym harmonogramem.
Parametry techniczne indeksu sWIG80TR
- Data bazowa: 31 grudnia 2009 roku
- Publikowany od: 18 września 2017 roku
- Wartość bazowa: 11090,93 punktów
- Typ indeksu: dochodowy (uwzględnia dywidendy i prawa poboru)
Czym jest Beta ETF sWIG80TR?
Poznaliśmy już strukturę budowy indeksu sWIG80TR – czas przyjrzeć się, jak wygląda praktyczne inwestowanie poprzez ETF replikujący ten indeks.
Beta ETF sWIG80TR jest funduszem pasywnym, którego celem jest jak najwierniejsze odwzorowanie zachowania indeksu sWIG80TR. Fundusz stosuje fizyczną replikację, czyli faktycznie kupuje akcje wszystkich spółek z indeksu, w odpowiednich proporcjach. Zarządzanie funduszem realizuje AgioFunds TFI we współpracy z Beta ETF, a docelowo zarządzanie przejmie Beta TFI.
Najważniejsze parametry funduszu:
- Nazwa funduszu: Beta ETF sWIG80TR (pełna: Beta ETF sWIG80TR Portfelowy FIZ)
- Ticker: ETFBS80TR
- Całkowity wskaźnik kosztów (TER): 1,19% rocznie
- Miejsce notowania: Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW)
- Płynność: O płynność dba animator rynku (DM BOŚ), co ułatwia kupno i sprzedaż jednostek w trakcie sesji giełdowej
- Rekomendowany horyzont inwestycyjny: minimum 5 lat
- Poziom ryzyka: podwyższony, typowy dla funduszy akcyjnych inwestujących w małe spółki
Spójrzmy zatem na wykres porównujący indeks sWIG80TR z ETF-em Beta ETF sWIG80TR.
Jak widać na powyższym wykresie jest zauważalna różnica między ETF-em a indeksem. Różnica odwzorowania za ostanie lata wygląda następująco: 2022 (-2,26%), 2023 (-0,76%), 2024 (-1,04%). W 2022 roku ETF miał wyraźnie większy problem z odwzorowaniem indeksu, co mogło być efektem czynników takich jak silna zmienność rynku, zmiany w składzie portfela czy podwyższone koszty związane z rebalancingiem i zarządzaniem. W kolejnych latach widoczna jest poprawa – ETF zdecydowanie zmniejszył lukę do benchmarku, co może świadczyć o lepszym zarządzaniu oraz skuteczniejszym ograniczeniu czynników negatywnie wpływających na różnicę odwzorowania.
Zakup Beta ETF sWIG80TR jest bardzo prosty. Wystarczy posiadać rachunek maklerski, przez który kupujesz jednostki funduszu tak samo, jak akcje. ETF jest dostępny także w ramach kont IKE i IKZE, co pozwala dodatkowo zoptymalizować podatki.
Zalety inwestowania w małe spółki przez ETF
Małe spółki często są bardziej innowacyjne i dynamiczne niż duże firmy. W okresach dobrej koniunktury potrafią przynosić bardzo wysokie stopy zwrotu. ETF sWIG80TR pozwala w prosty sposób uzyskać szeroką ekspozycję na ten segment rynku, bez konieczności samodzielnej selekcji i analizy każdej spółki.
Do najważniejszych zalet inwestowania w małe spółki przez ETF należą:
- Szeroka dywersyfikacja: Jedna jednostka ETF daje dostęp do 80 różnych firm z wielu branż, co znacząco ogranicza ryzyko związane z pojedynczymi spółkami. Jednak warto pamiętać, że indeks nie jest idealnie równomierny, zarówno pod względem udziałów poszczególnych podmiotów, jak i branż.
- Niskie koszty: Opłaty są dużo niższe niż w tradycyjnych funduszach aktywnych gdzie sięgają one ponad 2%, co pokazuje raport IZFiA (slajd 57), a dodatkowe przychody z pożyczania papierów mogą jeszcze bardziej obniżyć efektywne koszty.
- Prostota inwestowania: Kupując ETF, nie musimy śledzić zmian w indeksie ani analizować raportów finansowych – fundusz automatycznie aktualizuje portfel.
- Płynność: Możemy kupić i sprzedać jednostki ETF na GPW w dowolnym momencie podczas sesji giełdowej, podobnie jak zwykłe akcje. Składaj zlecenia z limitem ceny. Jest szczególnie ważne przy mniej płynnych instrumentach finansowych, ponieważ pozwala precyzyjnie kontrolować cenę transakcji i minimalizuje ryzyko niekorzystnego zakupu lub sprzedaży.
- Korzyści podatkowe: Dywidendy są reinwestowane, więc podatek płacimy dopiero przy sprzedaży ETF, a nie przy każdej wypłacie dywidendy, jak by to miało miejsce gdybyś kupował pojedyncze spółki.
Porównanie Beta ETF sWIG80TR z innymi funduszami na polskie akcje
Poniżej prezentujemy jak Beta ETF sWIG80TR wygląda na tle innych funduszy notowanych na GPW. Do porównania wzięliśmy Beta WIG20TR i Beta mWIG40TR. Zakres danych został wydłużony do 01/2010 dzięki wykorzystaniu wycen indeksów z uwzględnieniem kosztów danego ETF-u. Porównania dokonaliśmy za pomocą naszego darmowego narzędzia “Symulator Portfela Pasywnego”.
Przy interpretacji poniższych wyników należy jednak zachować ostrożność – nie można na ich podstawie wyciągać jednoznacznych wniosków. Po pierwsze, analizowany okres jest stosunkowo krótki z punktu widzenia długoterminowego inwestowania. Po drugie, zarówno moment początkowy, jak i końcowy symulacji mają olbrzymi wpływ na końcowe rezultaty – mogą one zniekształcać ocenę rzeczywistych różnic pomiędzy funduszami. Takie zestawienie pozwala jednak poglądowo przeanalizować historyczne zachowanie wybranych ETF-ów i stanowi wartościowy punkt wyjścia do dalszych własnych analiz.
Dane jednoznacznie pokazują, że w analizowanym okresie od 2010 do 2025 roku inwestycja w średnie polskie spółki (reprezentowane przez ETFBM40TR) przyniosła zdecydowanie najwyższe zyski. ETFBS80TR zapewnił solidne stopy zwrotu przy relatywnie najniższym maksymalnym spadku wartości. To pokazuje, że dobrze zdywersyfikowany portfel mniejszych podmiotów może oferować lepszy profil ryzyka niż koncentracja na największych “blue chipach”.
Średnie spółki (ETFBM40TR), wykazały się znacznie większą dynamiką w odrabianiu strat niż ETFBW20TR, który spędził “pod wodą” aż 6 lat. ETFBS80TR wyróżnił się na tle pozostałych, notując najniższe maksymalne obsunięcie spośród analizowanych funduszy.
Jak inwestować w Beta ETF sWIG80TR?
Beta ETF sWIG80TR może być cennym elementem wielu strategii inwestycyjnych. Dla osoby, której strategia obejmuje pasywne inwestowanie w globalnie zdywersyfikowany portfel, ETF na sWIG80 prawdopodobnie nie będzie przydatny. Natomiast może on stanowić świetne uzupełnienie portfela. Badanie „ETF w portfelu” pokazuje, że większość inwestorów (ponad połowa) łączy inwestowanie pasywne z aktywnym. Podejście aktywne może oznaczać na przykład selektywne inwestowanie w konkretne sektory, czynniki czy tematy inwestycyjne. Fundusz na małe polskie spółki dobrze wpisuje się w taką koncepcję. Może być wartościowym składnikiem części aktywnej portfela, dając szansę na poprawę całkowitych wyników inwestycyjnych. Fundusze tego typu sprawdzają się również w strategiach aktywnych opartych na tzw. timingu, na przykład wykorzystując anomalię momentum (czyli w skrócie „podążając za trendem”). Przykłady strategii z wykorzystaniem polskich ETF-ów przedstawiliśmy we wpisie na temat Beta ETF mWIG40 ale poniżej prezentujemy inne sposoby wykorzystania ETF-u na “polskie maluchy”.
Przykładowe portfele pasywne z wykorzystaniem sWIG80TR
W inwestowaniu pasywnym kluczową rolę odgrywa odpowiednia konstrukcja portfela – to ona decyduje o poziomie ryzyka, potencjale stóp zwrotu oraz odporności na zmienność rynku. Poniżej prezentujemy trzy przykładowe portfele pasywne, w których ważnym elementem jest ekspozycja na polski segment małych spółek poprzez indeks sWIG80TR. Każdy z portfeli różni się podejściem do dywersyfikacji i udziałem tego indeksu, tak aby zilustrować, w jaki sposób może on uzupełniać zarówno strategie skoncentrowane na rynku lokalnym, jak i te o bardziej globalnym charakterze. Analizy portfeli przeprowadziliśmy za okres 01/2010 – 08/2025. Brakujące dane zastąpiliśmy notowaniami indeksów z uwzględnieniem opłat danego ETF-u.
Portfel 1: Polska akcje
To portfel, który obejmuje cały przekrój polskiego rynku akcji poprzez ETF-y, zapewniając ekspozycję zarówno na duże, średnie, jak i małe przedsiębiorstwa notowane na GPW. Pozwala wykorzystać potencjał wzrostowy różnych segmentów, ograniczając ryzyko koncentracji.
Portfel 2: Polski 60/40
Ten portfel budowany jest na bazie funduszy ETF notowanych na GPW i składa się w 60% z akcyjnych ETF-ów (Beta ETF WIG20TR, mWIG40TR, sWIG80TR) oraz w 40% z Beta ETF TBSP, który replikując indeks TBSP, zapewnia dostęp do polskich obligacji skarbowych. Takie proporcje pozwalają osiągnąć równowagę pomiędzy potencjałem zysków sektora akcji a bezpieczeństwem oraz systematycznymi dochodami z obligacji.
Portfel 3: Globalny z polskim dodatkiem
Przykładowy portfel łączący ekspozycję na rynki globalne, polskie obligacje oraz dynamiczne segmenty akcji na GPW. To propozycja pasywnej dywersyfikacji dla inwestora szukającego balansu pomiędzy wzrostem, stabilnością i szansą na ponadprzeciętne zyski z lokalnych rynków.
Poniżej prezentujemy wyniki przykładowych portfeli wraz z wybranymi charakterystykami. Dla osób chcących sprawdzić inne konfiguracje z wykorzystaniem sWIG80TR polecamy skorzystać z darmowego narzędzia do analizy wyników portfeli pasywnych “Symulator Portfela Pasywnego”.
Spośród analizowanych portfeli największy potencjał wzrostu i najwyższą końcową wartość kapitału osiągnął Portfel 3, który łączy globalny ETF (MSCI ACWI) z polskimi obligacjami TBSP oraz akcjami z segmentów sWIG80TR i mWIG40TR. Wysokie wyniki tego portfela są po części efektem korzystnego efektu walutowego. W okresie 2010-2025 słabnący złoty podwyższył stopy zwrotu z inwestycji zagranicznych wyrażonych w PLN, co było dodatkowym atutem szerokiej globalnej dywersyfikacji.
Portfel 3 zdecydowanie wyróżnia się najniższym maksymalnym obsunięciem kapitału i najkrótszym okresem wychodzenia z najgłębszych spadków (-17,7%, 20 miesięcy). Portfel “Polski 60/40” zapewnił kompromis między bezpieczeństwem (dzięki obligacjom) a potencjałem wzrostu, ale ustępował globalnie zdywersyfikowanej inwestycji.
Podsumowanie
Beta ETF sWIG80TR to interesująca propozycja dla inwestorów szukających ekspozycji na segment małych spółek notowanych na GPW, dająca dostęp do 80 najmniejszych firm z głównego rynku. Historyczne dane wskazują, że indeks sWIG80TR, skupiający właśnie takie spółki, oferował interesujący profil ryzyka – zapewniając solidne stopy zwrotu przy najniższym maksymalnym obsunięciu kapitału spośród porównywanych polskich indeksów. Szczególnie po 2020 roku segment małych spółek zanotował znaczący wzrost, co sugeruje, że w dobrych okresach gospodarczych ten sektor może być wyjątkowo atrakcyjny inwestycyjnie.
Warto jednak pamiętać, że koncentracja indeksu – gdzie 10 największych spółek stanowi ponad 35% jego wartości, a kilka sektorów ma przewagę – rodzi ryzyko dodatkowej ekspozycji sektorowej. Automatyczne reinwestowanie dywidend czyni Beta ETF sWIG80TR wygodnym wyborem dla inwestorów pasywnych, a odroczone opodatkowanie (do momentu sprzedaży jednostek) oraz możliwość inwestowania w ramach IKE i IKZE dodatkowo zwiększają atrakcyjność tego rozwiązania.
