Talmud – najstarszy portfel świata oparty na 3 filarach

Talmud to portfel, którego podstawą jest słynna księga judaizmu. Niektórzy mówią wręcz, że to właśnie tam opisano pierwszy, najstarszy pasywny portfel na świecie. 🙂 Składa się on z trzech części: akcji, obligacji i nieruchomości. Oryginalnie w Talmudzie składowe portfela określane są odpowiednio jako biznes, gotówka i ziemia. Według Talmudu taka kombinacja zapewnia bardzo dobrą dywersyfikację majątku.

⚠️ UWAGA! ETF-y to świetne narzędzia do inwestowania. Jednak inwestowanie zawsze wiąże się z ryzykiem. To oznacza, że można stracić część, a nawet całość zainwestowanego kapitału. Mark Twain mawiał, że historia się nie powtarza, ale się rymuje. Należy jednak pamiętać, że przeszłe wyniki nie są gwarancją na przyszłość. Atlas ETF nie ponosi odpowiedzialności za Twoje decyzje inwestycyjne.

Aktywa w portfelu Talmud

Portfel Talmud oparty jest o 3 filary: akcje, nieruchomości i obligacje – w równych proporcjach.

W czasach starożytnych międzynarodowa dywersyfikacja akcji raczej nie była możliwa. Ale w dobie globalnych rynków finansowych już tak. W inwestowaniu pasywnym część akcyjna reprezentowana jest najczęściej przez koszyk spółek obejmujący cały świat.

Część obligacyjna, w źródłach amerykańskich, przeważnie jest reprezentowana przez 10-letnie obligacje rządowe USA. Inwestor z Polski może w to miejsce sięgnąć po globalny koszyk obligacji, najlepiej z zastosowaniem zabezpieczenia walutowego. Aby uniknąć ryzyka walutowego, może też rozważyć polskie obligacje skarbowe (ETF na TBSP).

Nieruchomości to fizyczna klasa aktywów, w przypadku której ciężko o międzynarodową dywersyfikację, bo wymagałoby to ogromnych środków. Dlatego w portfelach pasywnych są one najczęściej reprezentowane przez koszyk instrumentów REIT. REIT-y to w uproszczeniu spółki, które zarabiają na zarządzaniu nieruchomościami (np. najem).

Czy warto mieć nieruchomości w portfelu?

W inwestowaniu pasywnym do podstawowych klas aktywów najczęściej zalicza się akcje i obligacje. Taki portfel można uzyskać korzystając z jednego funduszu typu multi-asset lub dobierając dwa osobne fundusze akcji i obligacji (jak w portfelu Couch Potato).

Dodanie do portfela kolejnego aktywa – nieruchomości – rodzi pewne komplikacje i koszty. Niestety nie ma ETF-a multi-asset o podobnej strukturze, co portfel Talmud. Z kolei zarządzanie portfelem 3 aktywów wymaga samodzielnego wykonywania rebalancingu. Przy małym portfelu prowizje mogą zniweczyć sens jego wykonywania. Taki portfel można oddać w zarządzanie robo-doradcy, ale to również rodzi dodatkowe koszty zarządzania. Inwestując przez rachunek “zwykły”, efektywność dodatkowo obniżają podatki. To wszystko rodzi pytanie, czy warto dodać nieruchomości do portfela. Czy, dzięki nieruchomościom, stopy zwrotu są większe lub ryzyko mniejsze? W odpowiedzi na nie mogą pomóc wyniki historyczne.

Wyniki historyczne

Do analizy historycznej najwygodniej przyjąć skład portfela Talmud, przyjmowany przez źródła amerykańskie. Dzięki temu można uzyskać głęboki zakres danych:

33% – Globalne akcje
33,34% – FTSE Nareit All REITs (USA)
33,33% – 10-letnie obligacje rządowe USA

Poniżej wyniki portfela Talmud na tle globalnych akcji i “klasycznego” portfela 60/40 w okresie 1972-2022. Okazuje się, że portfel zawierający nieruchomości osiągnął:

Stopę zwrotu (CAGR) – 9,14% rocznie, czyli mniej niż portfel globalnych akcji (9,27%), ale także mniej niż portfel 60/40 (9,48%), który obligacji miał nieco więcej niż Talmud.
Maksymalne obsunięcie kapitału – 39,11%, czyli mniej niż globalne akcje, ale więcej niż portfel 60/40.
Odchylenie standardowe – 12,02%, czyli najniższe ze wszystkich trzech portfeli.

Talmud zarobił mniej niż globalne akcje, ale jego poziom ryzyka też był mniejszy. Jednak za mniejszym ryzykiem stoją przede wszystkim obligacje, na co wskazują zbliżone wyniki portfela 60/40.

Liczne analizy wskazują, że nieruchomości mogą nieco obniżać ryzyko portfela. Jednak, na podstawie wyników z okresu 1972-2022, można wyciągnąć wniosek, że nieruchomości dywersyfikują portfel w niewielkim stopniu. Gdyby dodatkowo portfel miał niewielkie rozmiary i uwzględnione zostały prowizje i podatki, dodanie nieruchomości do portfela mogłoby okazać się błędem.

⚠️ UWAGA! Aby dowiedzieć się o tym, jak wybrać odpowiedni dom maklerski do inwestowania w ETF, warto sięgnąć po artykuł Jak wybrać dom maklerski do inwestowania w ETF?